Έχετε αισθανθεί ποτέ έντονο κάψιμο πάνω από το στομάχι μετά από ένα γεύμα; Κάτι σαν ξινίλα ή καούρα; Τότε μάλλον έχετε αρχίσει να υποφέρετε από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Η διάγνωση της ΓΟΠ φυσικά πρέπει να γίνεται από τον ιατρό σας αφού η ΓΟΠ είναι μια παθολογική κατάσταση στην οποία τα συμπτώματά της μπορούν να εξομαλύνουν μέσω της διατροφής.
Αρχικά να αναφέρουμε ότι η ΓΟΠ είναι μια παθολογκή κατάσταση στην οποία τα όξινα υγρά του στομαχιού προχωρούν από το στομάχι προς τον οισοφάγο. Το γεγονός αυτο οφείλεται κυρίως στον οισοφαγικό σφηκτίρα, ένα μύ που υπάρχει ανάμεσα στον οισοφάγο και το στομάχι. Ο μυς αυτό ανοίγει με την είσοδο της τροφή στον οισοφάγο και κλείνει αμέσως μετά την είσοδο της τροφής στο στομάχι. Σε περίπτωση που ο μύς αυτό δεν λειτουργεί σωστά ή έχει χαλαρώσει, τότε τα όξινα υγρά του στομαχιού μπορεί να κινηθούν προς τα πάνω στον οισοφάγο δημιουργώντας τα συμπτώματα καούρας μαζί με πόνο. Η συνεχής είσοδος των γαστρικών οξέων στον οισοφαγό πιθανόν να προκαλέσει καταστροφή στον βλεννογόνο του οισοφάγου καθώς και φλεγμονή.
Τα κύρια αίτια της ΓΟΠ είναι:
- Χαλάρωση του σφικτήρα ανάμεσα στον οισοφάγο και το στομάχι
- Η υψηλή πίεση μέσα στο στομάχι για παράδειγμα η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας φαγητού
- Η υψηλή πίεση στην περιοχή της κοιλιάς για παράδειγμα παχυσαρκία ή εγκυμοσύνη
- Διαφραγματοκήλη
Ο ρόλος της διατροφής στην πάθηση αυτή είναι πολύ σημαντικός αφού οι τροφές και τα συστατικά μπορούν να επηρεάσουν τα γαστρικά οξέα του στομαχιού με αποτέλεσμα να αυξήσουν τα συμπτώματα.
Στον πιο κάτω πίνακα αναγράφονται τροφές που μπορεί να επηρεάσουν τα συμπτώματα ενώ παράλληλα αναγράφονται και τροφές που ίσως βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ΓΟΠ.
| Προτιμήστε | Περιορίστε | |
|---|---|---|
| ΦΡΟΥΤΑ | Μήλα, αχλάδια, μπανάνες, αποξηραμένα φρούτα | Εσπεριδοειδή (πορτοκάλι, λεμόνι, γκρέιπφρουτ) |
| ΛΑΧΑΝΙΚΑ | Πράσινα φυλλώδη λαχανικά, αγγούρι, καρότα, φασολάκια, πατάτες | Ντομάτα, σάλτσα ντομάτας, κρεμμύδι, τηγανητές πατάτες |
| ΚΡΕΑΣ | Κρέας χαμηλό σε λιπαρά | Κρέας υψηλό σε λιπαρά |
| ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ & ΑΥΓΑ | Γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών | Γαλακτοκομικά πλήρη σε λιπαρά, βούτυρο, κρόκοι αυγών |
| ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ | Δημητριακά ολικής αλέσεως | Σνακς δημητριακών υψηλά σε λιπαρά όπως σφολιατοειδή |
| ΡΟΦΗΜΑΤΑ | Νερό, Χυμούς φρούτων που δεν επηρεάζουν | Αλκοόλ, ανθρακούχα, ροφήματα καφεϊνης, χυμοί εσπεριδοειδών |
| ΑΛΛΑ | Μαστίχα Χίου, χαμομήλι, γλυκόριζα, ελαιόλαδο |
Η αντιμετώπιση της ΓΟΠ είναι πολύπλευρη και έχει ως κύριο στόχο τις σωστές διατροφικές συνήθειες του ατόμου που είναι κυρίως:
- Κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων
- Αποφυγή μεγάλων και πλουσίων σε λιπαρά γεύματα (τηγανιτά, γλυκά, πλήρες γαλακτοκομικά)
- Αποφυγή καρυκευμάτων (spiced food) τα οποία μπορούν να επιδυνώσουν τα συμπτώματα.
- Αποφυγή γευμάτων αργά το βράδυ. Το βραδινό πρέπει να είναι ευπεπτό, ελαφρύ και μικρό. Επιπλέον λιγότερη κατανάλωση υγρών πριν τον ύπνο.
- Μασάμε το φαγητό καλά
- Αποφυγή κατάκλισης μετά το γεύμα για 2-3 ώρες.
- Μείωση βάρους.
- Διακοπή καπνίσματος.
- Ανύψωση της κεφαλής από την κλίνη.
- Αποφυγή τροφήμων όπως: ντομάτα, χυμοί φρούτων (πορτοκάλι, κίτρο, λεμόνι), σιροπιαστά γλυκά, σοκολάτα, μέντα, δυόσμος, σκόρδο, κρεμμύδι και ψημένη ντομάτα (πχ φαγητά γιαχνί) γιατί αυξάνουν τα οξέα του στομάχου.
- Μείωση καταναλώσης τσαγιού, καφέ ή αλκοολ.
Επιπλέον η αντιμετώπηση της ΓΟΠ γίνεται και από φαρμακευτική αγωγή. Παράλληλα όμως, πολλές μελέτες επικεντρώνονται στις φυσικοφαρμακευτικές ιδιότητες τροφών που μπορούν να βοηθήσουν με αποτέλεσμα να αποφεύγονται τυχόν παρενέργεις των φαρμάκων όπως η δυσκοιλιότητα και η κόπωση. Ένα τρόφιμο κλειδί για την αντιμετώπιση φαίνεται να είναι η Μαστίχα χίου. Τα τελευταία η Μαστίχα Χίου έχει τραβήξει την προσοχή των επιστημόνων υγείας χαρακτηρίζοντας την ως υπερ-τροφή. Η διεξαγωγή πολλών κλινικών μελετών έδειξαν της φαρμακευτικές ιδιότητες της μαστίχας χίου με αποτέλεσμα να έχει αναγνωρισθεί και από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων ως ένα φυσικό φάρμακο και συστήνεται για την αντιμετώπιση της ΓΟΠ.
Η Μαστίχα Χίου και τα οφέλει της:
Η Μαστίχα Χίου παράγεται αποκλειστικά από την νότια περιοχή της Χίου. Προέρχεται από το αποξηραμένο ρητινώδης υγρό που εκκρίνεται από το μαστιχόδεντρο και στάζει σε σχήμα δακρύων από τον κρόμό και τα κλαδιά του μαστιχόδενδρου. Η αρωματική ρητίνη αποτελείται από ποικίλα θρεπτικά συστατικά που χαρακτηρίζονται ως θεραπευτικά και αρωματικά. Τα συστατικά της μαστίχας συνθέτουν το μαστιχέλαιο, τα τερπενικά οξέα, οι φυτοστερόλες, τα πολυγαινολικά μόρια και αρκετά άλλα συστατικά δικαιολογούν της ευεργετικές ιδιότητες της μαστίχας τόσο στα τρόφιμα όσο και στον τομέα τη υγείας και προσωπικής περιποίησης.
Η μαστίχα χίου και κυρίως το μαστιχέλεο αποτελεί εξαιρετικό προϊόν στον κλάδο τροφίμων και ποτών, καλλυντικών και αρωμάτων καθώς και στην φαρμακευτική και χημική βιομηχανία.
Η χημική σύσταση της έχει αναλυθεί σε πολλές κλινικές μελέτες αποδεικνύοντας ότι η μαστίχα έχει αντιοξειδωτικές και αντιμικροβιακές δράσεις, καθώς βοηθά και στην πρόληψη παθήσεων του γαστρεντερικού συστήματος. Επιπλέoν βοηθά στην επούλωση πληγών ενώ παίζει σημαντικό ρόλο στην στοματική υγεινή. Η μαστίχα και τα παράγωγα της όπως το μαστιχέλαιο φαίνεται να καταπολεμά το ελικοβακτηριδίου του πυλωρού το οποίο είναι υπεύθυνο για τα πεπτικά έλκη με αποτέλεσμα να τα θεραπεύει σε σύχρονο χρονικό διάστημα. Παράλληλα, η δράσης του ελεανολικού και ολεανολικού οξέος (3-οξοτριτερπένιο) της μαστίχας βοηθα στην επούλωση φλεγμονών όπως γαστρίτιδες, οισοφαγίτιδες. Πρόσφατες εργαστηριακές δοκιμές έδειξαν έντονη αντιμικροβιακή δράση της μαστίχας στο πεπτικό σύστημα και σημαντική συμβολή της στην υγιεινή του γαστρεντερικού σωλήνα.
Συνοψίζοντας, η καθημερινή κατανάλωση προϊόντων της μαστίχας Χίου είτε του μαστιχέλαιου, είτε σε μορφή σκόνης ή κουφέτων (τσίχλας), εκτός από την ωραία γεύση και φρεσκάδα που δείνει στον καταναλωτή φαίνεται να έχει ευεργετικά αποτελέσματα ως προς την προστασία και διατήρηση στην υγεία.